Βγάλ' τον από το μυαλό σου

Πόσα κοινά μπορεί να έχει ένα κορίτσι στα δεκαπέντε του με μία γυναίκα στα τριάντα της; Όταν μιλάμε για τον τρόπο που σκέφτονται, ίσως και κανένα. Εάν όμως δούμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός τους σε συνάρτηση με εκείνον που μονοπωλεί το ενδιαφέρον τους, θα ανακαλύψουμε ότι τίποτα δεν δείχνει να βοηθά στην εξέλιξή του, όταν αντιδρά σε ό,τι μπορεί να του προκαλεί αισθήματα αβεβαιότητας. Ούτε η ωριμότητα, ούτε οι εμπειρίες ή η αυτοπεποίθηση που αποκτάς μεγαλώνοντας δεν μπορούν, τελικά, να σε βγάλουν από τον αέναο κύκλο τού «μ’ αγαπά δεν μ’ αγαπά», της εξάρτησης από τις κινήσεις, τις αποφάσεις, τα sms Εκείνου, που μπορεί να φτιάξει ή να διαλύσει τη μέρα σου με μία και μόνο αναπάντητη.

DEFINITELY, MAYBE
Σίγουρα, μεγαλώνοντας γινόμαστε πιο επιλεκτικές σε σχέση με το τι και ποιοι μας αρέσουν, οι προτιμήσεις μας ραφινάρονται και, παράλληλα, εστιάζουν περισσότερο σε εκείνους που ταιριάζουν στο δικό μας προφίλ ζωής. Φαίνεται, μάλιστα, πως το ενδιαφέρον μας τραβούν περισσότερο εκείνοι που δείχνουν ενδιαφέρον προς εμάς - και όχι, ας πούμε, κάποιος που δεν υπάρχει, παρά μόνο σε ένα πόστερ στο νεανικό δωμάτιο των αναμνήσεών μας. Μία πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια έδειξε όμως ότι αποκτούμε εμμονή με εκείνους που, ναι μεν δείχνουν ενδιαφέρον, αλλά όχι ξεκάθαρο - εδώ ίσως να υπάρχει κάποιο μυστικό κλειδί που να εξηγεί την εμμονή κι άρα να τη θεραπεύει. Τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήγαγαν οι τρεις ερευνητές, Erin R. Whitchurch, Timothy D. Wilson και Daniel T. Gilbert, δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Psychology Science και έχουν πολύ ενδιαφέρον. Οι φοιτήτριες που έλαβαν μέρος στο πείραμα γνώριζαν πως επρόκειτο για μία έρευνα σχετική με το Facebook και τον ρόλο του ως site γνωριμιών για πιθανά ραντεβού. Οι ερευνητές τους παρουσίασαν τέσσερα (κατασκευασμένα) προφίλ αντρών που έμοιαζαν αρκετά ενδιαφέρουσες περιπτώσεις. Στην πρώτη ομάδα γυναικών ανακοινώθηκε ότι οι εν λόγω άντρες ενδιαφέρονταν πολύ για εκείνες. Στη δεύτερη ομάδα ειπώθηκε ότι οι τέσσερις άντρες τις βαθμολόγησαν μέτρια και η τρίτη ομάδα γυναικών έμεινε με την ασαφή εντύπωση ότι οι άντρες αυτοί «μπορεί και να ενδιαφέρονταν» για εκείνες. Όπως όλοι περίμεναν, οι γυναίκες έδειξαν περισσότερο ενδιαφέρον για τους άντρες που «είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον» για εκείνες, και όχι για όσους τις βαθμολόγησαν μέτρια. Αυτό που δεν περίμενε κανείς ήταν ότι οι γυναίκες που βρήκαν τους άντρες περισσότερο ελκυστικούς, ήταν εκείνες του τρίτου γκρουπ. Ναι, τις τράβηξε η αβεβαιότητα. Δεν είναι τυχαίο το ότι η έρευνα βαπτίστηκε «He loves me, he loves me not”.

ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΕ ΘΕΛΕΙΣ ΕΣΥ
Είτε μας ευχαριστεί η όλη διαδικασία να σερνόμαστε στο δράμα είτε μας έχουν μεγαλώσει με ένα βουνό αυτοπεποίθησης να κρύβει από το οπτικό μας πεδίο την όποια πιθανή απογοήτευση, οι περισσότερες από εμάς έχουμε τσεκάρει μία ή περισσότερες φορές εάν λειτουργεί το τηλέφωνό μας, περιμένοντας μία κλήση κι έχουμε αναλύσει σε μαραθώνιες κουβέντες με τις φίλες εάν έχουμε ερμηνεύσει σωστά τη χροιά της φωνής του σε εκείνη την χθεσινοβραδινή «καληνύχτα». Στα δεκαπέντε σου, δεν έχεις και πολλά άλλα πράγματα να κάνεις για να γεμίσεις το χρόνο και το μυαλό σου, κι αυτές οι πρακτικές θα έλεγε κανείς ότι σε εξασκούν για τα δύσκολα που σε περιμένουν μεγαλώνοντας. Ποιος μπορεί όμως να πει το ίδιο για μία γυναίκα με απαιτητική δουλειά, υποχρεώσεις, κανονική, ενήλικη ζωή; Πότε έφτασες, στα σαράντα σου, να μετράς την αξία σου με ένα τηλεφώνημα και να ζυγίζεις τη μέρα σου με τα κανονάκια απόρριψης ή επιβεβαίωσης που μάζεψες από εκείνον; Πολλές φορές, αυτή η εμμονή διογκώνεται τόσο, που παίρνει τη μορφή ταξιδιού στον χρόνο. Πηγαίνουμε διαρκώς μπρος-πίσω, αναβιώνοντας τι είπε-τι έκανε-πώς χαμογέλασα, χαμογέλασα ή έτσι το θυμάμαι; Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του ταξιδιού είναι η σταδιακή ενοχοποίηση των δικών μας κινήσεων, λέξεων, αντιδράσεων. Πόσες φορές δεν έχεις σκεφτεί «εάν δεν τον είχα διακόψει. θα μου είχε πει... (συμπληρώνουμε ανάλογα με αυτό που θέλουμε να είχαμε ακούσει)». Να αναφέρουμε εδώ τη ζημιά που έχουν κάνει σε τρεις τουλάχιστον γενιές γυναικών οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ, που έχουν εκπαιδεύσει τον εγκέφαλό μας να αναγνωρίζει καλές από κακές συμπεριφορές ανάλογα με τα πρότυπα που έχουν επιβάλλει εκείνοι, καθαρά για λόγους σεναριακών ευκολιών.

Ό,τι ισχύει για τους σεναριογράφους, εφαρμόζεται και στους τηλε-ψυχολόγους που έχουν δώσει στο μυαλό μας τα όπλα να εξηγούν συμπεριφορές με μεγαλύτερη ευκολία και να βγάζουν συμπεράσματα με βάση τα όσα λίγα δεδομένα έχουμε στα χέρια μας. Μόνο που τα όπλα αυτά είναι γεμάτα και στοχεύουν σε εμάς τις ίδιες. Δες το και απλά. Αν προσπαθούσε κάποιος να ερμηνεύσει τη συμπεριφορά σου και να καταλάβει τι σκέφτεσαι με βάση τον τρόπο που κινείσαι, θα έβγαζε σωστό συμπέρασμα; Ναι, οι λέξεις “χαμένος” και “χρόνος” κολλάνε εδώ μια χαρά.