"Βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου σχετικά με τη σεξουαλική θυματοποίηση των παιδιών"

Μία πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με τον Γιώργο Νικολαϊδη, Διευθυντή Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας για το Παιδί.

ΓΡΑΦΕΙ: MissBloom TEAM

Η υπόθεση της 12χρονης στον Κολωνό έρχεται και πάλι να σοκάρει την ελληνική κοινωνία. Για το μείζον πρόβλημα της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είχαμε συζητήσει και πάλι με τον με τον Γιώργο Νικολαϊδη, Διευθυντή Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας για το Παιδί και τέως Προέδρου της Επιτροπής Lanzarote του Συμβουλίου της Ευρώπης. Μια συνέντευξη που αποκαλύπτει την πραγματική διάσταση του προβλήματος.

-Κύριε Νικολαϊδη υπάρχει κάποια εκτίμηση για την πραγματική διάσταση του προβλήματος;

Το μόνο σίγουρο είναι πως βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Πριν 10 χρόνια περίπου εκπονήσαμε τη μεγαλύτερη έρευνα που έχει γίνει στην Ελλάδα για το ζήτημα και επιπλέον ήμασταν επικεφαλής έρευνας που διεξήχθη σε εννέα βαλκανικές χώρες παράλληλα. Η έρευνα έγινε σε όλη τη χώρα μέσω ανώνυμων ερωτηματολογίων σε περίπου 15.000 παιδιά. Έτσι όσον αφορά την Ελλάδα: 16-17% αναφέρουν κάποιου είδους σεξουαλική κακοποίηση, 7,6% είναι τα περιστατικά σεξουαλικής θυματοποίησης στα οποία σημειώθηκε και σωματική επαφή. Το 3% αφορά βιασμό ή απόπειρα βιασμού. Παράλληλα, καταγράφοντας όλες τις καταγγελίες σε όλους τους αρμόδιους φορείς και ΜΚΟ διαπιστώσαμε πως τελικά μαθαίνουμε μόνο το 0,07% των περιστατικών. Τα υπόλοιπα δεν θα τα μάθουμε ποτέ.

-Υπήρχαν διαφοροποιήσεις των ποσοστών μεταξύ αστικών κέντρων και επαρχίας;

Όχι ήταν παντού ίδια η εικόνα. Αυτό που συνήθως πιστεύουμε πως τάχα οι παραδοσιακές κοινωνίες είναι πιο απρόσβλητες από τέτοια φαινόμενα είναι μύθος. Τα ποσοστά είναι παρόμοια και σε αστικές και σε αγροτικές περιοχές. Αυτό που συμβαίνει είναι πως στις παραδοσιακές κοινωνίες είναι λιγότερο πιθανό να μιλήσει το παιδί, έτσι δεν γίνονται γνωστά τα περιστατικά. Στις αστικές είναι πιο συχνό να μιλάει.

-Είναι ίδια τα ποσοστά για τα κορίτσια και τα αγόρια;

Αυτό που επιβεβαιώθηκε με αυτή την έρευνα, αλλά και με έρευνες που εκπονήθηκαν την ίδια περίοδο στην Ανατολή και στην Ασία είναι πως τα ποσοστά είναι πιο μοιρασμένα ανάμεσα στα δύο φύλα απ’ ό,τι πιστεύαμε με σαφή υπεροχή των κοριτσιών, αλλά όχι και τόσο μεγάλη. Οι διαφορές είναι σχεδόν ασήμαντες όσον αφορά τις μικρότερες ηλικίες, ενώ στους εφήβους τα κορίτσια θυματοποιούνται πολύ περισσότερο από τα αγόρια. Η θυματοποίηση σε πολύ μικρές ηλικίες (5-7 ετών) οφείλεται στο γεγονός πως αυτό ελκύει τους θύτες είναι ακριβώς η έλλειψη χαρακτηριστικών του φύλου, είναι η παιδικότητα, η αφυλία. Και για αυτό τον λόγο αυτό δεν βλέπουμε μεγάλες διαφορές στη θυματοποίηση των δύο φύλων. Ενώ όσο προχωράμε προς την εφηβεία, οι χαρακτήρες θυμίζουν περισσότερο τον βιασμό μεταξύ ενηλίκων. Εκείνο που μας είχε κάνει εντύπωση σε εκείνη την έρευνα ήταν ότι βρίσκαμε πολύ αυξημένα τα ποσοστά θυματοποίησης των αγοριών στο Ρέθυμνο της Κρήτης, σχεδόν μια αντιστροφή της αναλογίας. Η έρευνα είχε γίνει στην Κρήτη την άνοιξη του 2011 και λίγους μήνες μετά τον Δεκέμβριο αποκαλύφθηκε πως ο προπονητής του ΑΓΟΡ, Νίκος Σειραγάκης είχε εμπλέξει ίσως και εκατοντάδες αγόρια σε ένα δίκτυο παιδοφιλίας.

-Πώς μπορεί η κοινωνία και η Πολιτεία να δώσει έμφαση στην πρόληψη;

Η πρόληψη είναι προτιμότερη από την αντιμετώπιση. Πώς; Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών, το να μάθουν νωρίς όχι τόσο την ανατομία των οργάνων, όπως γινόταν παλιά, αλλά να υπάρξει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δικαιωματικού χαρακτήρα. Να μάθουν από πολύ νωρίς τα παιδιά ότι έχουν δικαίωμα στο σώμα τους, ότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να παραβιάζει τα δικαιώματά τους, ότι δεν είναι υποχρεωμένα απέναντι σε οποιονδήποτε να τους ζητήσουν πράγματα που να τους κάνουν να αισθάνονται άβολα και πως πρέπει αμέσως να αναφέρουν τέτοιες συμπεριφορές σε ενήλικες εμπιστοσύνης.

Δείτε περισσότερα στο womantoc.gr