
Ως σύγχρονοι γονείς με πάρα πολλές υποχρεώσεις- είτε εργαζόμαστε είτε όχι- συχνά ονειρευόμαστε ότι κάθε φορά που δεν προλαβαίνουμε να μαγειρέψουμε, κάθε φορά που θέλουμε να "πεταχτούμε" στο μίνι μάρκετ ή να πάμε τα παιδιά στις δραστηριότητες, παίρνουμε τηλέφωνο μια γειτόνισσα και της ζητάμε βοήθεια. Εκείνη εννοείται δέχεται με χαρά.
Κάποτε οι οικογένειες βασίζονταν στη βοήθεια της κοινότητάς τους- σε μια ομάδα ανθρώπων που τους βοηθούσε στο μεγάλωμα των παιδιών. Η γιαγιά, η μικρότερη αδελφή, η γειτόνισσα, η μαμά-φίλη ήταν εκεί για να σε βοηθήσει αλλά και να τη βοηθήσεις. Πλέον αυτό δεν "παίζει". Η μόνη βοήθεια στην οποία μπορείς να στηριχθείς είναι των παππούδων- αν μπορούν- ή της νταντάς που πρέπει να πληρώσεις. Κι αν δεν έχεις- που οι περισσότεροι δεν έχουν- θα πας τα παιδιά σου σε κέντρα απασχόλησης ή σε δραστηριότητες του δήμου σου.
Δεν είναι φυσιολογικό, όμως, να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας τόσο απομονωμένοι ως γονείς. Όπως γράφει σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της, η Louise Perry στους New York Times "Στη σύγχρονη εποχή μας αρέσει να φανταζόμαστε τον εαυτό μας ως αυτόνομες μονάδες· όμως, στον φυσικό κύκλο της ανθρώπινης ζωής, ένα μεγάλο μέρος το περνάμε εξαρτημένοι από άλλους: ως βρέφη, σε μεγάλη ηλικία, ή όταν είμαστε άρρωστοι, έγκυοι ή φροντίζουμε μικρά παιδιά. Σε εκείνες τις περιόδους εξάρτησης, συχνά νιώθουμε μια νοσταλγία για κάτι σαν μια κοινότητα-μια ομάδα ανθρώπων που είναι παρόντες στη ζωή μας και στους οποίους μπορούμε να βασιστούμε".
"Αν θέλεις ένα χωριό, πρέπει να είσαι διατεθειμένος να ζήσεις ως χωριανός"
Γιατί δεν λειτουργούμε πια έτσι; Γιατί πλέον η γειτόνισσα, η γιαγιά, η μικρή αδελφή έχει χόμπι, ενδιαφέροντα, δουλειές. Εκτιμά και αξιοποιεί διαφορετικά τον ελεύθερο χρόνο της. Και πλέον ξέρουμε ότι εάν θέλουμε να είμαστε μέλη μιας κοινότητας, τότε θα πρέπει να θυσιάζουμε κι εμείς τον ελάχιστο, ελεύθερο χρόνο μας.
"Στο αληθινό χωριό, δεν μπορείς τόσο εύκολα να αποχωρήσεις. Η ελευθερία σου περιορίζεται με τρόπο που οι περισσότεροι σύγχρονοι δυτικοί θα θεωρούσαν ασφυκτικό. Αλλά αυτό σημαίνει επίσης πως, όταν βρεθείς σε κατάσταση εξάρτησης, θα υπάρχουν σχεδόν πάντα άνθρωποι γύρω σου που θα νιώθουν καθήκον τους να σε φροντίσουν". Όπως γράφει η Perry: "Στις περιόδους της ζωής που δεν εξαρτόμαστε από άλλους, η ατομικότητα μοιάζει απελευθερωτική. Για κάθε μητέρα που θρηνεί την απουσία της ομάδας-κοινότητας, υπάρχει μια νεότερη αδελφή ή μια γιαγιά που τώρα έχει περισσότερο χρόνο για τον εαυτό της - για τη μόρφωσή της, την καριέρα της ή τα ενδιαφέροντά της. Δεν είμαι σίγουρη αν οι μητέρες που παραπονιούνται για την έλλειψη υποστήριξης συνειδητοποιούν πάντα ότι μια κουλτούρα αλληλεξάρτησης θα απαιτούσε και ανταπόδοση: Αν θέλεις ένα χωριό, πρέπει να είσαι διατεθειμένος να ζήσεις ως χωριανός", αν θέλεις βοήθεια πρέπει να είσαι παρόν όταν και οι άλλοι ζητήσουν βοήθεια.

Είχα διαβάσει σε μια επιστημονική δημοσίευση πως ο λόγος που οι άνθρωποι περνούν εμμηνόπαυση-σπάνιο στα υπόλοιπα είδη- είναι γιατί οι γιαγιάδες παίζουν πολύ πιο ενεργό ρόλο στη στήριξη των νέων γονιών. Οι γυναίκες, με λίγα λόγια, επιβιώνουν μετά την εμμηνόπυαση για αρκετά χρόνια προκειμένου να προσφέρουν τη σοφία τους και την παρουσία τους στις νέες μαμάδες και τα μωρά τους. "Τα μωρά μας είναι τόσο ανήμπορα και η σχέση μητέρας-παιδιού τόσο εύθραυστη, ώστε οι πρόγονοί μας βασίζονταν στη βοήθεια των άλλων μητέρων της κοινότητας για να επιβιώσουν τα παιδιά τους. Με άλλα λόγια, βασίζονταν στην κοινότητα", εξηγεί η Perry κι έχει δίκιο.
Αυτό το κενό που βιώνουμε σήμερα οι γονείς έχει επιπτώσεις στη ψυχική υγεία των γονιών αλλά και των παιδιών. Γιατί μεγαλώνουν κι εκείνα απομονωμένα, μεγαλώνουν με κουρασμένους και αγχωμένους γονείς. Με πολλές δραστηριότητες εκτός σπιτιού ή με τηλεόραση και video games εντός σπιτιού. Και χάνουν κι εκείνα την εμπιστοσύνη τους στους ανθρώπους, όπως την έχουμε χάσει και οι ενήλικες.
Μήπως ήρθε η ώρα να φτιάχνουμε τις δικές μας κοινότητες; Στο εξωτερικό πλατφόρμες όπως το Live Near Friends, που προτείνει στους χρήστες να αγοράσουν "σπίτια πολλαπλών οικογενειών" - κατοικίες δηλαδή που μπορούν να στεγάσουν περισσότερες από μία οικογένειες, αλλά και κοινότητες όπως The Birds Nest- μια κοινότητα μόνο για γυναίκες στο Τέξας στη λογική των "mommune” των μαμάδεων που μεγαλώνουν μαζί τα παιδιά τους, ήδη δείχνουν αυτή την ανάγκη.
Μήπως πρέπει να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντι στους άλλους;
Αυτές οι πρωτοβουλίες είναι βέβαια σπάνιες, απούσες στην Ελλάδα. Γιατί ενώ λύνουν πολλά από τα οικονομικά και πρακτικά προβλήματα των γονιών που νιώθουν εξαντλημένοι ή μόνοι, ελάχιστοι τολμούν να τα δοκιμάσουν. Γιατί όταν είσαι μέλος μιας τέτοιας κοινότητας, δεν μπορείς να αποχωρήσεις όποτε θέλεις. Πρέπει να βοηθήσεις κι εσύ. Πρέπει να είσαι αλληλέγγυος και παρόν. Κι αυτό κάποιοι δεν μπορούν να το κάνουν καν για τους παππούδες που μεγαλώνουν τα παιδιά τους.
Ίσως τελικά αυτή η κοινότητα που ονειρευόμαστε οι γονείς να μην είναι απλά μια ομάδα βοηθών, αλλά μια στάση απέναντι στους άλλους. Κάποτε η συνύπαρξη ήταν αναγκαιότητα, σήμερα είναι επιλογή και μάλιστα δύσκολη. Ζούμε σε σπίτια που μας προστατεύουν, αλλά μας απομονώνουν. Σε κοινωνίες που μας διδάσκουν να φροντίζουμε τον εαυτό μας, αλλά όχι να μοιραζόμαστε με τους άλλους. Ίσως λοιπόν η πραγματική πρόοδος δεν βρίσκεται στην απόλυτη ανεξαρτησία, αλλά στην ικανότητα να επιστρέφουμε, πού και πού, στην κοινότητα που χτίζουμε οι ίδιοι γύρω από όσους αγαπάμε.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για τάσεις και νέα στη Μόδα, Celebrity και Gossip News στο missbloom.gr