Women in Fisheries | Η σημασία των γυναικών στην ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια (από τις ιδρυτικές θέσεις μέχρι και την παραγωγή)

Μιλήσαμε με έξι επιτυχημένες και δραστήριες γυναίκες που διαπρέπουν στον κλάδο.

ΓΡΑΦΕΙ: MISSBLOOM TEAM

Fish From Greece

Fish From Greece θα πει αυθεντικότητα, γνήσια γεύση και εγγύηση ποιότητας. Ή αλλιώς «ψάρι από τον τόπο του», ψάρι προερχόμενο αποκλειστικά από τα κρυστάλλινα νερά των ελληνικών θαλασσών. Πρόκειται για την ειδοποιό διαφορά τους από τα υπόλοιπα ψάρια, αυτό που τους προσδίδει τη δική τους χαρακτηριστική ταυτότητα και τα κάνει να ξεχωρίζουν. Ο τρόπος που μεγαλώνουν, η φροντίδα και το μεράκι που τους αφιερώνουν όσοι με όρεξη ασχολούνται μαζί τους, η εμπειρία, η υπευθυνότητα και η ειδική τεχνογνωσία είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που αναβαθμίζουν όλα τα φρέσκα ελληνικά ψάρια από τα ιχθυοτροφεία των Μελών της ΕΛΟΠΥ. Πάντα σύμφωνα με όλες τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές, προσφέρουν στον καταναλωτή μία γευστική εμπειρία που δεν ξεχνιέται.

Women in Fisheries | Τι θα πει όμως;

Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, θα περίμενε κανείς ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας να συναπαρτίζει σταθερά τη λίστα με τις πιο δημοφιλείς επιλογές επαγγελματικού προσανατολισμού, μαζί με τα υπόλοιπα επαγγέλματα που δύνανται να ανθίσουν σε μία εθνική οικονομία η οποία βασίζεται κατά κόρον στον πρωτογενή τομέα.

Ωστόσο, αυτό παραδόξως δεν συμβαίνει, κυρίως όταν αναφερόμαστε στις γυναίκες, που συχνά δεν έχουν καν διανοηθεί μία τέτοια κατεύθυνση στη δική τους σταδιοδρομία, ακόμη κι όταν πλαισιώνονται από τις πλέον κατάλληλες συγκυρίες. Ο λόγος του φυλετικού διαχωρισμού εδώ δεν προέρχεται από κάποιο σεξιστικό στερεότυπο, αλλά από τα στατιστικά δεδομένα που μας υποδεικνύουν ότι μόλις το 27% των επαγγελματιών της ιχθυοκαλλιέργειας είναι γυναίκες.

Γιατί όμως ενώ η γεωγραφική μας θέση είναι ιδανική για να στραφεί κάποιος ( εν προκειμένω κάποια) στον τομέα αυτό, υπάρχει τόση μειωμένη ζήτηση; Μήπως δεν είναι τυχαίο και τα στατιστικά νούμερα αποτελούν απλώς ακόμη μία απόδειξη ότι πρόκειται για ένα εξ ορισμού «ανδρικό» επάγγελμα;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ξεκάθαρη και μονολεκτική: ΟΧΙ.

Ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας απαιτεί, όπως και τα περισσότερα επαγγέλματα, μεράκι, όρεξη για δουλειά και αγάπη για το αντικείμενο, διάθεση για μάθηση και εξειδίκευση, αφοσίωση και συνεχή ενημέρωση για αναβάθμιση της γνώσης σε έναν τομέα που συνεχώς εξελίσσεται και μάλιστα με ταχείς ρυθμούς. Σε καμία περίπτωση όμως δεν απαιτείται κάποιο εγγενές «ανδρικό χαρακτηριστικό», στο βαθμό που να εμποδίζει τις γυναίκες να στραφούν στο επάγγελμα αυτό ή να τις αποθαρρύνει από το να οραματιστούν τους εαυτούς τους επιτυχημένους ασχολούμενες με την ιχθυοκαλλιέργεια.

Εύλογα γεννάται εδώ το ερώτημα «γιατί»

Γιατί μόνο το 27% των επαγγελματιών του κλάδου είναι γυναίκες; Η απάντηση είναι εξίσου άμεση και χωρίς να αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης, με την έλλειψη ενημέρωσης τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τα mainstream media να είναι μία παγιωμένη κατάσταση ετών. Στα ήδη υποβαθμισμένα μαθήματα επαγγελματικού προσανατολισμού, συχνά δεν αναφέρεται καν η προοπτική της εργασίας αυτής, ειδικά στις νεαρές μαθήτριες, με πολλούς να λαμβάνουν ως δεδομένο ότι αποκλείεται να τις ενδιαφέρει ή, ακόμη κι αν τις ενδιαφέρει, αποκλείεται να διαπρέψουν σε αυτό.

Δείτε ακόμα: Όσα δεν ξέρατε για το πώς και πού μεγαλώνουν τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας

Το αποτέλεσμα είναι οι γυναίκες να μην γνωρίζουν τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης που προσφέρει ο κλάδος και να αγνοούν τη δυναμική του. Πώς να επιλέξουν να ασχοληθούν με ένα επάγγελμα για το οποίο δεν τους έχει μιλήσει κανείς; Η πραγματικότητα λοιπόν είναι πως στην Ελλάδα του σήμερα όπου συχνά οι νέοι επιστήμονες και καταρτισμένοι επαγγελματίες, εγκαταλείπουν τη χώρα για μία πιο πολλά υποσχόμενη καριέρα στο εξωτερικό, η ιχθυοκαλλιέργεια ανθίζει.

Πρόκειται για έναν μη κορεσμένο κλάδο που προσφέρει πολλές επιλογές και δυνατότητες τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες που είναι πρόθυμοι να ασχοληθούν με αυτόν σοβαρά. Το επάγγελμα της ιχθυολογίας είναι από τα πλέον δημιουργικά, με τον σύγχρονο ιχθυολόγο να ασχολείται με ζητήματα όπως η πραγματοποίηση χημικών αναλύσεων στους υδροτόπους, ο σχεδιασμός της παραγωγικής διαδικασίας στη μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας και ο συνεχής έλεγχος της διαδικασίας αυτής.

Επιπρόσθετα και αν ενδιαφέρεται για τον τομέα της έρευνας, έχει τη δυνατότητα να μελετήσει τις οικολογικές συνέπειες των υδατοκαλλιεργειών και το αντίκτυπο που έχουν στο περιβάλλον. Ακόμη, στις αρμοδιότητες του ιχθυολόγου εμπίπτει και η χημική και βακτηριολογική ανάλυση για τον προσδιορισμό των συστατικών της σάρκας των ψαριών και όσον αφορά τα πιο «επιχειρηματικά μυαλά», το επάγγελμα περιλαμβάνει αναμφίβολα και μερικά κομμάτια του marketing, όπως η επικοινωνία με τους εν δυνάμει πελάτες για την προώθηση των προϊόντων τους.

Στη χώρα μας υπάρχουν ανάλογα τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, από τα οποία μπορεί κανείς να ακολουθήσει το επάγγελμα της ιχθυολογίας, όπως το τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών του ΤΕΙ Μεσολογγίου, το Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του Τμήματος Βιολογίας Α.Π.Θ. και το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών της Σχολής Περιβάλλοντος του Πανεπιστήμιου Αιγαίου.

Σαφέστατα, στο σημείο αυτό αξίζει και πρέπει να αναφερθεί πως στις ιχθυοκαλλιέργειες μπορούν επίσης να δουλέψουν γυναίκες που δεν είναι ιχθυολόγοι, όπως μηχανικοί, βιολόγοι, ιατροί, περιβαλλοντολόγοι, marketing, τεχνικοί, ανειδίκευτες εργάτριες, λογίστριες, οικονομολόγοι, οδηγοί κλπ.

Σε ένα ασταθές οικονομικά περιβάλλον και με συγκυρίες ιδιαίτερα δύσκολες, ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας προσφέρει σταθερότητα και προοπτικές ανέλιξης στη σύγχρονη εργαζόμενη γυναίκα και, κυρίως, έναν χώρο που της επιτρέπει να διοχετεύσει τη χωρίς περιορισμό δημιουργικότητά της.

Τρανή απόδειξη αυτών είναι οι ακόλουθες έξι επιτυχημένες και δραστήριες γυναίκες που κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν σε έναν κλάδο ανδροκρατούμενο, αλλά και να διαπρέψουν σε αυτόν.

Και κάπου εδώ ο λόγος πάει σε εκείνες:

ΝΑΝΣΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΙΤΟΥ

Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος

Γαλαξίδι Θαλάσσιές Καλλιέργειες ΑΕ, Μέλος της ΕΛΟΠΥ

Γνωρίζουμε πως είστε πρωτοπόρος της Ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, με τεράστια εμπειρία στον κλάδο και μεγάλη επιρροή στην τοπική κοινωνία όπου δραστηριοποιείται η μονάδα σας. Θέλετε να μας πείτε πώς ξεκινήσατε και τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτόν τον κλάδο;

Η ενασχόλησή μου με τον κλάδο θα έλεγα πως είναι καρμική. Από μικρή ήθελα να κάνω κάτι δικό μου. Να ξεφύγω από το δίχτυ ασφαλείας της οικογένειάς μου. Έτσι, όταν γνωρίστηκα με κάποιους φίλους Νορβηγούς, οι οποίοι ήθελαν να επενδύσουν στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, μου ζήτησαν να το αναλάβω. Χωρίς δεύτερη σκέψη δέχτηκα και από το 1987 βρίσκομαι στο τιμόνι της «Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες Α.Ε». Έκανα ότι έκανα γιατί δούλεψα και δούλεψα σκληρά, επέμεινα και υπέμεινα. Δεν θα κάνω εγώ το «ταμείο». Τον απολογισμό. Το αφήνω στους άλλους. Η «Γαλαξίδι» δημιουργήθηκε και παραμένει μέχρι σήμερα μια οικογένεια. Μια οικογένεια που συνεχίζει να μεγαλώνει και –ελπίζω- να δημιουργεί. Όχι απλά ένα καλό προϊόν. Έναν καλό πρεσβευτή για την χώρα και τον επιχειρηματικό κόσμο στο εξωτερικό. Αλλά ένα μοντέλο αρχών, συν-αντίληψης, υγιούς ανταγωνισμού και δημιουργικής σκέψης.

Η ενασχόλησή σας με την ιχθυοκαλλιέργεια δεν είναι προφανής επιλογή για μια γυναίκα. Ωστόσο αποτελείτε παράδειγμα για πολλές γυναίκες στην τοπική κοινωνία, που απασχολείτε στην επιχείρησή σας σε όλες τις βαθμίδες. Τι θα λέγατε σε μια μαθήτρια του Λυκείου που βρίσκεται προ των αποφάσεων που θα καθορίσουν την επαγγελματική της πορεία στο μέλλον – ποιοι είναι 3 λόγοι να εντάξει την Ιχθυοκαλλιέργεια στις επιλογές της;

Αυτό που έκανα εγώ και με έχει φέρει σήμερα εδώ, έχοντας την όποια μου πορεία, είναι να συνεχίζω να δουλεύω, να έχω τα μάτια μου ανοιχτά και να βάζω στόχους. Και ως άνθρωπος και ως επιχειρηματίας.

Οι νέοι είναι το αύριο όλων μας. Θα πρέπει να βάλουν τις σκέψεις τους σε τάξη, να σηκώσουν τα μανίκια. Με αρχές και σεβασμό γι’ αυτό που οι ίδιοι θα επιλέξουν να κάνουν, για εκείνους που θα επιλέξουν να σταθούν στο πλευρό τους.

Η ιχθυοκαλλιέργεια είναι μια δουλειά η οποία σίγουρα δεν είναι εύκολη. Έχει πολλές δυσκολίες, στενοχώριες και απογοητεύσεις. Όμως η χαρά της δημιουργίας που εισπράττεις είναι ασύγκριτη και σε αποζημιώνει για όλα τα προηγούμενα. Το ψάρι είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Αν σκεφτείτε ότι το παίρνουμε από αυγό και μέσα από πολλές και δύσκολες διαδικασίες, φθάνει σε καταναλωτές, στις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου, αυτό και μόνο αποτελεί πρόκληση για να ασχοληθεί κάποιος με αυτό το επάγγελμα. Και όπως έχω πει και στο παρελθόν, πιστεύω ότι η ιχθυοκαλλιέργεια ταιριάζει στις γυναίκες. Όλο αυτό το μεγάλωμα του ψαριού, σε κάνει «μαμά»… Και σε κάνει να προσέχεις διπλά και τριπλά την ποιότητα των προϊόντων γιατί ο τελικός καταναλωτής θα είναι τα ίδια τα παιδιά μας.

LARA BARAZI – ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΥ

  • Διευθύνουσα Σύμβουλος και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας Ιχθυοτροφεία Κεφαλονιάς Α.Ε.
  • Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών (ΣΕΘ)
  • Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ)
  • President of The Federation of European Aquaculture Producers (FEAP)

Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια είναι ένας ιδιαίτερα δυναμικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας, που διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξής της. Πόσα χρόνια ασχολείσθε εσείς με τον κλάδο και ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε στην πορεία σας μέχρι σήμερα, σε εταιρικό αλλά και θεσμικό επίπεδο;

Ασχολούμαι με τον κλάδο τα τελευταία 20 χρόνια, από την θέση της Διευθύνουσας Συμβούλου της εταιρίας Ιχθυοτροφεία Κεφαλονιάς Α.Ε.

Η μεγαλύτερη πρόκληση που έχω αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα, θα έλεγα ότι είναι το να εξηγήσω στους ανθρώπους την φύση της δουλειάς μου: Ότι δηλαδή καλλιεργούμε τη θάλασσα και ότι το κάνουμε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που άλλοι καλλιεργούν τη γη. Με τις ίδιες καιρικές και περιβαλλοντικές δυσκολίες, αλλά και με την ίδια ικανοποίηση ως προς την παραγωγή φυσικών και υγιεινών τροφίμων. Πρόκειται για μια πολύ παραδοσιακή δουλειά, η οποία όμως παράλληλα έχει πολύ υψηλές τεχνολογικές και επιστημονικές απαιτήσεις.

Σε θεσμικό επίπεδο νομίζω ότι αντιμετωπίζω τις ίδιες προκλήσεις, τις οποίες αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι επιχειρηματίες στην Ελλάδα: Δηλαδή το γεγονός ότι η γραφειοκρατία είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και η οποιαδήποτε αλλαγή υπερβολικά αργή.

Στην επιχείρηση που διοικείτε απασχολείται υψηλό ποσοστό γυναικών σε σχέση με το συνολικό ποσοστό των γυναικών στον κλάδο σας (27%). Είναι επιλογή σας κι αν ναι γιατί πιστεύετε πως οι γυναίκες είναι η σωστή επιλογή;

Έχω ως γενική αρχή μου να μην κάνω διάκριση σε καμία βάση. Αυτό που έχει σημασία για εμένα, είναι η υψηλή εξειδίκευση των συνεργατών μου. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι η ποικιλομορφία στη διοίκηση μιας εταιρίας οδηγεί σε πιο σωστές αποφάσεις, καθώς η διαφορετικότητα της γνώμης και του τρόπου προσέγγισης, επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα. Στο παρελθόν, κάτι τέτοιο αποτελούσε πρόκληση καθώς η βιομηχανία των θαλασσινών ήταν μια παραδοσιακή βιομηχανία, της οποίας οι ρίζες ανάγονταν στην αλιεία: δηλαδή σε μια δουλειά κατά κανόνα αντρική, πολύ σκληρή και κατά καιρούς επικίνδυνη. Ωστόσο, αυτό έχει πλέον αλλάξει και σήμερα η βιομηχανία θαλασσινών αποτελεί μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ με κύριο καθήκον της, την παραγωγή ποιοτικής και θρεπτικής τροφής, με βιώσιμο τρόπο.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα πολύπλοκη δουλειά, στην οποία η εικόνα του σκληρού αρσενικού όπως την αντιλαμβανόμασταν μέχρι τώρα, ειλικρινά δεν υπάρχει πλέον. Δεν επαρκεί πια το να είναι κανείς ο «καπετάνιος του πλοίου». Η βιομηχανία μας πρέπει να προσαρμοστεί σε μια διαρκώς εξελισσόμενη αγορά, σε μεταβαλλόμενες φυσικές συνθήκες και νέες προκλήσεις. Η προσαρμογή αυτή απαιτεί τεχνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες καθώς και ομαδική εργασία. Επομένως, δεν είναι τόσο η πεποίθησή μου ότι οι γυναίκες υπερέχουν υποχρεωτικά σε σύγκριση με τους άνδρες στις δεξιότητες αυτές, όσο το ότι η ύπαρξη μιας ποικιλόμορφης διοικητικής ομάδας είναι ο καλύτερος τρόπος για την ενθάρρυνση της καινοτομίας και της ομαδικής εργασίας.

ΧΑΡΑ ΛΑΙΝΑ

Διευθύντρια Πωλήσεων

Ιχθυοκαλλιέργειες Αργοσαρωνικού ΑΕ, Μέλος της ΕΛΟΠΥ

Ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα απασχολεί γυναίκες κατά 27%, ποσοστό σχετικά χαμηλό αν το συγκρίνει κανείς με τα ποσοστά των γυναικών σε άλλους παραγωγικούς κλάδους. Με την πολυετή εμπειρία σας στον χώρο αυτόν, θα μας ενδιέφερε η γνώμη σας για τους λόγους που το ποσοστό παραμένει τόσο χαμηλό;

Η Ιχθυοκαλλιέργεια είναι γεγονός ότι απασχολεί περισσότερους άνδρες πάρα γυναίκες. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Είναι ένας παραγωγικός κλάδος ο οποίος μέχρι σήμερα απαιτούσε χειρωνακτική εργασία, σκληρές θερμοκρασιακές συνθήκες(κρύο, υγρασία, ζέστη, ήλιο), άγνοια για τις επιστημονικές προκλήσεις του κλάδου και φυσικά δέσμευση 365 ημέρες το χρόνο. Στοιχεία αποθαρρυντικά! Πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι ο εκσυγχρονισμός των μονάδων, οι νέες τεχνολογίες, η γνωριμία του κοινού με την ιχθυοκαλλιέργεια και οι παγκόσμιες προοπτικές θα δώσουν μετά από λίγα χρόνια διαφορετικά ποσοστά στην απασχόληση ανδρών και γυναικών.

Από τις οκτακόσιες περίπου γυναίκες που απασχολεί ο κλάδος, μόνον το 6% τον υπηρετούν από διοικητικές θέσεις, ποσοστό κατά πολύ χαμηλότερο του 24% του συνόλου της αγοράς (βάσει της έρευνας της Grant Thornton για το 2020). Μπορείτε να μάς περιγράψετε τις προκλήσεις και τις ευθύνες της θέσης σας στην εταιρεία όπου εργάζεστε;

Είναι λογικό τα ποσοστά να είναι κι εδώ χαμηλά, δεδομένου ότι οι γυναίκες δεν εισέρχονται στην βιομηχανία της ιχθυοκαλλιέργειας μετά τις σπουδές τους με την προοπτική της επαγγελματικής τους αναρρίχησης. Εγώ σήμερα εργάζομαι σε μια οικογενειακή, καθετοποιημένη εταιρεία του κλάδου μετά από 23 χρόνια εμπειρίας! Αυτή η βιομηχανία μπορεί να με δεσμεύει 365 ημέρες το χρόνο, να μου δημιουργεί αγωνία για την επιβίωση μας μέσα στη διεθνή σκακιέρα παραγωγής και διάθεσης τροφίμων, αλλά πρέπει να παραδεχτώ μέσα από την καρδιά μου ότι μου έχει προσφέρει πολλές ευκαιρίες για δημιουργία, γνώση και επιτυχίες! Έχουμε ευθύνη να παράγουμε το ελληνικό μας ψάρι σύμφωνα με τα υψηλότερα ευρωπαϊκά πρότυπα , χωρίς εκπτώσεις και να προετοιμάζουμε το μέλλον για ακόμη μεγαλύτερες επιτυχίες.

Ως γυναίκα σε υψηλόβαθμη θέση στην ιχθυοκαλλιέργεια, τι θα συμβουλεύατε μια νέα γυναίκα με τις αντίστοιχες σπουδές, που σκέπτεται να εργαστεί στον δικό σας κλάδο; Τι επιλογές υπάρχουν;

Εγώ ανήκω στην κατηγορία γυναικών, η οποία εισήλθε στο κλάδο τυχαία, αλλά οι προοπτικές, η σκληρή δουλειά με πολλές εναλλαγές, η επαγγελματική αναρρίχηση στις εταιρείες που εργάστηκα και η γνώση, μου πρόσφεραν εργασία για 23 χρόνια με ικανοποιητικές απολαβές, με προσωπικές ικανοποιήσεις και επιτυχίες και σίγουρα χωρίς πλήξη και ανία. Άρα, δεν μπορώ να μην συμβουλέψω τις σημερινές νέες να δουν από κοντά αυτό τον μαγικό κόσμο της ιχθυοκαλλιέργειας προσφέροντας μας νέα γνώση, νεανικό αέρα και επιστημονική κατάρτιση για μεγαλύτερα θαλασσινά ταξίδια!

Σε ένα κλάδο τόσο εξωστρεφή (εξάγουμε σχεδόν σε όλο τον κόσμο!), σε έναν κλάδο με τόση έρευνα (εμείς μόνο σήμερα έχουμε 7 ερευνητικά προγράμματα!), σε έναν κλάδο τόσο φιλικό στο περιβάλλον, σε έναν κλάδο που δεν αγαπά την στασιμότητα και που μιλάει με συνεργάτες απ’ όλο τον κόσμο, οι επιλογές σήμερα είναι πραγματικά εντυπωσιακές.

Αν είσαι Βιολόγος, ιχθυολόγος, κτηνίατρος, τεχνικός τροφίμων, μηχανικός, αναλυτής, διαφημιστής, λογιστής, πωλητής κτλ. τότε υπάρχει προοπτική σε αυτόν τον κλάδο κι αυτό είναι πραγματικά υπέροχο! Γιατί όλοι εμείς κάνουμε την Ιχθυοκαλλιέργεια!! Αυτή η συνεργασία των επιστημονικών κλάδων μπορεί πραγματικά να φέρει την αναγέννηση στο κλάδο μας.

ΕΥΗ ΑΜΠΑΝΤΖΙΔΟΥ

Manager Ιχθυογεννητικού σταθμού και R&D

Ιχθυοτροφεία Κεφαλονιάς, Μέλος της ΕΛΟΠΥ

Μπορείτε να μας κάνετε μια σύντομη περιγραφή του ρόλου σας/της θέσης σας στην εταιρεία στην οποία εργάζεστε; Ποιες είναι οι αρμοδιότητές σας και ποιες σπουδές σάς οδήγησαν σε αυτόν τον κλάδο;

Απέκτησα το πτυχίο της Βιολογίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αφού παρακολούθησα ένα σεμινάριο ιχθυοκαλλιέργειας, (δεν είχε ιδρυθεί ακόμα το τμήμα ιχθυολόγων των ΤΕΙ), επισκέφθηκα τα Ιχθυοτροφεία Κεφαλονιάς, που είχαν μόλις αρχίσει να λειτουργούν και ήταν η πρώτη μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα. Εντυπωσιάστηκα τόσο πολύ που έκανα αίτηση για εργασία αμέσως. Άφησα την πόλη που μεγάλωσα και σπούδασα για μια ενδιαφέρουσα δουλειά στην επαρχία, κάτι που δε μετάνιωσα ποτέ στην υπόλοιπη ζωή μου.

Αρχικά δούλεψα στο τμήμα της ζωντανής τροφής και στη συνέχεια ανέλαβα τη διεύθυνση του ιχθυογεννητικού σταθμού. Από το 2015 είμαι υπεύθυνη και για το τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της εταιρίας, που περιλαμβάνει τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, το πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης, καθώς και όλα τα εσωτερικά πειράματα και τις δοκιμές για την ανάπτυξη καινούριων προϊόντων και την εξέλιξη τεχνικών παραγωγής.

Η καθημερινή μου δουλειά, εκτός των άλλων, είναι η διασφάλιση της πορείας της παραγωγής του γόνου, σύμφωνα με το προϋπολογισμό που κάνουμε στο τέλος κάθε χρονιάς. Επίσης η διασφάλιση της άριστης ποιότητας και υγείας αυτών των ψαριών, με συνεχείς δειγματοληψίες για μια σειρά ελέγχων, σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Είναι πολύ σημαντικό ο γόνος που εισάγεται στη θάλασσα, στους κλωβούς, να μπαίνει τη σωστή εποχή και στην άριστη κατάσταση. Αυτό εγγυάται το καλύτερο αποτέλεσμα.

Γιατί σε μια χώρα, με τόσο μεγάλη παραγωγή ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας, όπως η Ελλάδα (λόγω και της γεωγραφικής της θέσης) είναι μικρό το ποσοστό των γυναικών που επιλέγουν το συγκεκριμένο επάγγελμα;

Οι ελληνικές επιχειρήσεις, σαν κομμάτι της κοινωνίας, αντικατοπτρίζουν την εικόνα και τη θέση της γυναίκας σε αυτήν.

Η ιχθυοκαλλιέργεια σαν παραγωγική διαδικασία και σαν επιχείρηση, αποτελείται από πολλά τμήματα δραστηριότητας. Την ταυτίζουμε όμως σχεδόν πάντα μόνο με τη φάση της θαλάσσιας εκτροφής, δηλαδή τη βαριά χειρωνακτική εργασία σε αντίξοες συνθήκες και έτσι δεν είναι καθόλου ελκυστική σε μια νέα γυναίκα, που ονειρεύεται να σταδιοδρομήσει και να κάνει καριέρα.

Η εκτροφή στη θάλασσα είναι ένα μόνο κομμάτι της ιχθυοκαλλιέργειας, που υποστηρίζεται όμως από πολλά άλλα, όπως είναι ο ιχθυογεννητικός σταθμός, τα συσκευαστήρια, τα τμήματα μάρκετινγκ, τη βιοασφάλεια, τα logistics, η πιστοποίηση των τελικών προϊόντων και η διοίκηση. Ο ρόλος των γυναικών σε αυτούς τους νευραλγικούς τομείς είναι καθοριστικός, παρ ‘όλο που η δουλειά δεν είναι εύκολη και εδώ. Δεν υπάρχει καθορισμένο ωάριο, καθώς είσαι υπεύθυνος για ζωντανούς οργανισμούς με μια πολύ συγκεκριμένη παραγωγική διαδικασία. Παραδοσιακά, οι γυναίκες ιχθυολόγοι και τεχνικοί στελεχώνουν τα τμήματα της ζωντανής τροφής, της ανάπτυξης των λαρβών και της προπάχυνσης στους ιχθυογεννητικούς, όπου απαιτείται οργάνωση και συστηματική παρακολούθηση.

Κάθε χρόνο έρχονται στην εταιρία μας πολλοί σπουδαστές για να κάνουν την πρακτική τους, ανάμεσα σε αυτούς και αρκετές κοπέλες. Κυρίως από τμήματα ιχθυολογίας, γεωπονίας και διοίκησης επιχειρήσεων. Παρατηρώ κάθε φορά, πόσο υπεύθυνες και αποτελεσματικές είναι σε κάθε εργασία που τους ανατίθεται. Πόση διάθεση και ενθουσιασμό έχουν για βελτίωση και καλύτερη απόδοση.

Αυτό με κάνει αισιόδοξη ότι η παρουσία των γυναικών στον τομέα μας βελτιώνεται και γίνεται όλο και πιο σημαντική.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΥΔΙΑ

Υπεύθυνη Διασφάλισης Ποιότητας και Ποιοτικού ελέγχου

Philosofish, Μέλος της ΕΛΟΠΥ

Πώς επιλέξατε να ασχοληθείτε με αυτόν τον κλάδο; Μιλήστε μας για τις σπουδές σας και τις αρμοδιότητες σας.

Σπούδασα Επόπτης Δημόσιας Υγείας/ Υγιεινολόγος. Η εκπαίδευση μου βασίστηκε στην Διασφάλιση της Υγιεινής και Ποιότητας Τροφίμων σε όλα τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας, διακίνησης και εμπορίας.

Η ενασχόληση μου με τον κλάδο προέκυψε πριν από 13 χρόνια στον έλεγχο ποιότητας και Διασφάλισης Ποιότητας σε εγκατάσταση διαχείρισης ιχθύων.

Σύντομα ο συγκεκριμένος κλάδος με κέρδισε αφού οι αρμοδιότητες μου έχουν σαν βάση το αντικείμενο των σπουδών μου. Μέσα από αυτές καταφέρνω να ικανοποιώ την διάθεσή μου για προσφορά σε ένα δυναμικό περιβάλλον με πολλές απαιτήσεις, δεν περιορίζονται απλά στον έλεγχο της ποιότητας στο τελικό προϊόν αλλά συμβάλλουν στην προώθηση της Φιλοσοφίας της τήρησης διεργασιών από τις οποίες τελικά θα προκύψει η παραγωγή βέλτιστων ποιοτικά προϊόντων σε όλα τα στάδια.

Οι ιχθυοκαλλιέργειες είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγικούς κλάδους και έχουν ζωτικό ρόλο στην εξασφάλιση τροφής σε όλο τον κόσμο, έτσι λοιπόν επιβάλλονται οι συνεχόμενοι έλεγχοι των διαδικασιών και των προϊόντων ώστε να καλύπτονται απόλυτα οι νομοθεσίες και τα Ευρωπαϊκά πρότυπα. Έτσι η δουλειά μου είναι μια συνεχής πρόκληση.

Έχετε αντιμετωπίσει ποτέ δυσκολίες και εμπόδια στη σταδιοδρομία σας ως γυναίκα στην ιχθυοκαλλιέργεια;

Γενικά τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος για τις γυναίκες στους χώρους εργασίας. Εμπόδια δεν μπορώ να πω πως έχω συναντήσει. Οι δυσκολίες όμως ήταν αρκετές, όχι επειδή είμαι γυναίκα σε έναν ως επι το πλείστον ανδροκρατούμενο κλάδο αλλά γιατί η ευθύνη είναι μεγάλη. Πολλές φορές πρέπει να έρθεις σε αντιπαράθεση με συνεργάτες μέχρι τελικά να βρεθεί η χρυσή τομή. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια στην ιχθυοκαλλιέργεια μπορώ να πω ότι ίσως το ότι είμαι γυναίκα λειτούργησε περισσότερο θετικά παρά αρνητικά για την σταδιοδρομία μου, η καλή συνεργασία και η επίτευξη των τελικών στόχων απορρέουν από τη διάθεση των γυναικών για διαρκή προσφορά και το υψηλό αίσθημα ευθύνης. Μέσα από την δουλειά μου κατάφερα να κερδίσω την εμπιστοσύνη των συνεργατών μου ανεξαρτήτως φύλου.

ΧΟΛΗ ΜΑΡΙΑ

Υπάλληλος Συσκευαστηρίου

Νηρεύς Ιχθυοκαλλιέργειες ΑΕ, Μέλος της ΕΛΟΠΥ

Αντιλαμβανόμαστε πως η δουλειά στο συσκευαστήριο είναι ιδιαίτερα απαιτητική. Θέλετε να μας πείτε 3 προκλήσεις που αντιμετωπίζετε καθημερινά;

Πραγματικά η δουλειά στο συσκευαστήριο είναι πολύ απαιτητική, ενώ κυρίαρχη, καθημερινή πρόκληση είναι η συνεχής προσοχή και η λεπτομερής παρατήρηση του προϊόντος κατά τη συσκευασία. Αυτό σημαίνει ότι ό,τι προβλήματα υπάρχουν πρέπει να τα αφήνεις εκτός εργασίας και να μην αποσπάται η προσοχή σου από το περιβάλλον. Είναι η ευθύνη που νιώθεις για να φτάσει το προϊόν άριστο στο πιάτο του καταναλωτή. Είναι ένα δύσκολο περιβάλλον εργασίας για τις δύσκολες ημέρες της γυναικείας φύσης.

Γιατί πιστεύετε πως στην Ιχθυοκαλλιέργεια εργάζονται τόσο πολλές γυναίκες στα συσκευαστήρια; Είναι καλύτερες οι γυναίκες σε αυτήν τη δουλειά;

Πιστεύω ότι η γυναίκα από τη φύση της είναι πιο υπομονετική ή μεθοδική, παρατηρητική και σχολαστική στη λεπτομέρεια και στην καθαριότητα και αυτές είναι ιδιότητες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εικόνα και την ποιότητα του προϊόντος.

Τι ρόλο παίζει η Ιχθυοκαλλιέργεια την τοπική κοινωνία της περιοχή σας;

Η ιχθυοκαλλιέργεια στην περιοχή μου έχει πρωταγωνιστικό ρόλο και αποτελεί τον κυριότερο εργοδότη. Αν και ομολογουμένως είναι μια δύσκολη δουλειά, σου δίνει την ευκαιρία να παραμείνεις στην επαρχία. Επίσης, τονώνει γενικότερα την αγορά με τους τοπικούς προμηθευτές και συνεργάτες.

Αίσθημα ευθύνης, διαφάνεια, εμπιστοσύνη, είναι μόνο τρεις από τις λέξεις με τις οποίες μπορούμε να χαρακτηρίσουμε όλη τη φιλοσοφία του Fish From Greece και αποτελούν επίσης λέξεις με τις οποίες είναι ταυτισμένες οι γυναίκες του κλάδου.