Τα άτομα με κληρονομούμενες μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και BRCA2 έχουν αυξημένη προδιάθεση κυρίως για καρκίνο του μαστού και ωοθηκών. Ο κίνδυνος καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής τους ανέρχεται μεχρι 80% για καρκίνο μαστού ενώ για καρκίνο των ωοθηκών πλησιάζει το 40%. Εάν η ασθενής φέρει την μετάλλαξη BRCA2 τότε ο κίνδυνος είναι 60% και 20% αντίστοιχα. Mέχρι σήμερα μια πληθώρα παθογόνων μεταλλάξεων έχουν περιγραφεί στα δύο αυτά γονίδια.
Κληρονομούμενες μεταλλάξεις ανιχνεύονται στο 15-20% γυναικών με ιστορικό για καρκίνο του μαστού και στο 60-80% σε γυναίκες με ιστορικό καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών. Το ποσοστό των μεταλλάξεων συνδέεται ισχυρά με την εθνικότητα των πληθυσμών που έχουν εξεταστεί, τονίζοντας το φαινόμενο των θεμελιωδών μεταλλάξεων σε μερικές εθνικότητες. Η πλειοψηφία των μεταλλάξεων που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα είναι σημειακές μεταλλάξεις, μικρές νουκλεοτιδικές προσθήκες και ελλείμματα.
Εντούτοις τα τελευταία 20 χρόνια, σε πολλές οικογένειες υψηλού κινδύνου και με πολλά περιστατικά καρκίνου Μαστου/Ωοθηκών δεν ανιχνεύτηκαν παθογόνες μεταλλάξεις. Αυτή η παρατήρηση φανερώνει ότι υπάρχουν και άλλα μεταλλαγμένα γονίδια που, από μόνα τους η σε συνδυασμό, προδιαθέτουν για την νόσο. Έτσι πολλά γονίδια όπως το CHEK2, PALB2, CDH1, P53 κτλ ενοχοποιήθηκαν σε μεμονωμένες μελέτες για προδιάθεση καρκίνου Μαστού/Ωοθηκών εκτός των άλλων καρκινικών συνδρόμων. Στην συνέχεια όταν οικογένειες αρνητικές για BRCA μεταλλάξεις και με βαρύ ιστορικό επαναναλύθηκαν χρησιμοποιώντας πάνελ 20-30 γονιδίων, βρέθηκε παθογόνος μετάλλαξη σε ένα ποσοστό 15-20 των οικογενειών. Αυτά τα ευρήματα εξήγησαν την μεταβίβαση της νόσου στην οικογένεια.
Όμως το υψηλό κόστος και ο μεγάλος χρόνος αναμονής που υπήρχε χρησιμοποιώντας παλιότερη τεχνολογία δεν επέτρεπε την ανάλυση πολλών γονιδίων. Αυτή η δυσκολία ξεπεράστηκε τα τελευταία 3-4 χρόνια με την τεχνολογία «αναλυτών επόμενης γενεάς». Η νέα τεχνολογία σε συνδυασμό με την Βιοπληροφορική και την κατανόηση της καρκινογένεσης των νέων γονιδίων επιτρέπει και στην χώρα μας την χρήση των πάνελ. Ένα τέτοιο πάνελ που αναλύει περίπου 30 γονίδια είναι και το Heredigene.
Εν τω μεταξύ οι συστάσεις και οδηγίες από τις διεθνής επιστημονικές ενώσεις (NCCN, ESMO, ASCO) και τις αντίστοιχες ελληνικές, ΕΟΠΕ και ΕΧΕΜ, προς την Ιατρική κοινότητα είναι σαφής για τον κλινικό χειρισμό των νοσούντων αλλά και υγειών φορέων παθογόνων μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA. Στην κατεύθυνση αυτή και για τον κλινικό χειρισμό των ατόμων με μεταλλάξεις στα προστιθέμενα γονίδια. έχει αρχίσει μια εντατική επικαιροποίηση των οδηγιών. Έτσι το NCCN το 2016 πρόσθεσε κλινικούς χειρισμούς πχ για το PALB2, P53, ATM, CHEK2,, PTEN κτλ. Είναι βέβαιο ότι η γνώση μας για τα νέα γονίδια και τους κλινικούς χειρισμούς στον καρκίνο Μαστου/Ωοθηκών θα αυξηθεί γοργά καθώς πλέον όλες οι πληροφορίες δημοσιεύονται σε διεθνής βάσεις δεδομένων.
Ένα ενδιαφέρον και χρήσιμο εύρημα που προκύπτει από την ταυτόχρονη ανάλυση πολλών γονιδίων είναι ανεύρεση συνύπαρξης δύο μεταλλαγμένων γονιδίων στο ίδιο άτομο. πχ BRCA2 που προδιαθέτει για καρκίνο μαστου/Ωουηκών και MSH2 που προδιαθέτει για καρκίνο του έντερου. Η ανάλυση και των υπολοίπων μελών της οικογένειας με καρκίνους Μαστού/Ωοθηκών αλλά και έντερου αναμένεται να αποσαφηνίσει τον ρόλο των γονιδίων εκτός BRCA στην καρκινογένεση του Μαστού/Ωοθηκών.
Ευχαριστούμε τον Βασίλειο Βενεζέλο .MD.MPhill(UK) FACS, Χειρουργός Μαστού, Διευθυντής Μονάδας Μαστού Θεραπευτηρίου ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ και Πρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρίας Μαστού (ΕΧΕΜ)
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για τάσεις και νέα στη Μόδα, Celebrity και Gossip News στο missbloom.gr
